Kanal tedavisi, çürük ya da enfeksiyon sonucunda hasar gören diş kökü içerisindeki sinirlerin çıkarılması işlemidir. Diş kökü içerisinde bulunan sinirler temizlendikten sonra bu alan uygun dolgu maddeleriyle kapatılır.
Başarısız kanal tedavisi ise endodontik tedavi sonrasında sıklıkla gündeme gelen bir konudur. Günümüzde endodontik tedaviler, gelişen teknolojiyle birlikte yüksek oranda başarı sağlasa da kanal tedavisi yapılan dişte bazı durumlarda beklenen başarı sağlanamamaktadır. Peki, başarısı kanal tedavisi nasıl anlaşılır sorusu merak edilen konuların başında gelir.
Kanal Tedavisi Nedir?
Kanal tedavisi, diş iç yapısında yer alan pulpa dokusunda meydana gelen iltihaplanma ya da enfekte gibi durumlar sonucunda uygulanan bir tedavidir. Pulpa, diş içerisinde yer alan ve sinir ve damarlara içeren yumuşak bir dokudur.
Derin çürükler, çatlak ve travmalar ya da tekrar eden diş işlemleri pulpa dokusunun hasar görmesine neden olabilir. Bu gibi durumların varlığında iltihaplı ya da ölü pulpa dokusunun dişten uzaklaştırılması gerekir. Uzaklaştırılmaması halinde enfeksiyonun ilerlemesine neden olur. Dişi çevreleyen dokulara yayılır ve bu da şiddetli ağrı, apse ya da diş kayıplarına neden olabilir.
Kanal tedavisinin yapılma amacı, enfekte ya da hasar görmüş pulpanın temizlenmesi, kök kanallarının şekillendirilmesi, dezenfekte işleminin uygulanması ve oluşan bu boşlukları dolgu materyalleriyle doldurmaktır. Böylece tekrar eden enfeksiyon riski önlenir.
Kanal tedavisi lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve işlem genel olarak birkaç seansta tamamlanabilir. Günümüzde, teknolojik gelişmelerin de ilerlemesiyle birlikte mikroskobik teknikler ve dijital görüntüleme yöntemlerinin uygulanmasıyla tedavi başarısı artırılabilmektedir.
Tedavi sonrasında ise diş, kuron ile restore edilmektedir. Bu işlem dişin işlevselliğini artırmasının yanında kırılmalara karşı da koruyucu bir önlem alınmasını sağlamaktadır.
Kanal tedavisi, doğal dişin ağızda kalmasını sağlar ve çiğneme fonksiyonunun devam ettirilmesine ve estetik bütünlüğün korunmasına yardımcı olur. Tüm bu nedenlerle enfekte olan ya da hasar gören dişler çekilmeden önce, kanal tedavisi ile kurtarılması diş hekimliği uygulamalarında tercih edilen bir yaklaşımdır.
Başarısız Kanal Tedavisi Nedir?
Kanal tedavisi, çürük ya da enfeksiyon sonucunda hasar gören diş kökü içerisindeki sinirlerin çıkarılması işlemidir. Diş kökü içerisinde bulunan sinirler temizlendikten sonra bu alan uygun dolgu maddeleriyle kapatılır.
Başarısız kanal tedavisi ise endodontik tedavi sonrasında sıklıkla gündeme gelen bir konudur. Günümüzde endodontik tedaviler, gelişen teknolojiyle birlikte yüksek oranda başarı sağlasa da kanal tedavisi yapılan dişte bazı durumlarda beklenen başarı sağlanamamaktadır. Peki, başarısı kanal tedavisi nasıl anlaşılır sorusu merak edilen konuların başında gelir.
Başarısız kanal tedavisi belirtileri şunlardır:
- Tedavi sonrasında devam eden veya artan şiddetli ağrı
- Dişte çiğneme veya ısırma sırasında hassasiyet ya da ağrı
- Diş eti bölgesinde şişlik, kızarıklık veya hassasiyet oluşumu
- Diş etinde apse oluşumu (iltihaplanma ve irin birikimi)
- Tedavi edilen dişin çevresinde baskı veya rahatsızlık hissi
- Dişte uzun süre geçmeyen sıcak veya soğuk hassasiyeti
- Dişten kaynaklanan kötü tat veya kötü koku oluşması
- Dişin renginde koyulaşma veya morarma
- Tedavi sonrası yüz veya çene bölgesinde şişme
- Boyun bölgesindeki lenf bezlerinde hassasiyet veya şişlik
Kanal tedavi sonrası bu belirtilerden bir ya da birkaçı mevcut ise tedavinin başarısız olduğu düşünülebilir. Böyle bir durumda ise mutlaka bir diş hekimine başvurmakta fayda vardır.
Başarısız kanal tedavisinin erken fark edilmesi son derece önemlidir. Bu nedenle kanal tedavisinin başarısız olduğunu anlayabilmek için belirtilerin yakından takip edilmesi gerekir. Hatta belirtilen etkenler arasında sürekli ya da tekrarlayan şiddetli ağrı, diş eti şişmesi, kötü tat ya da hassasiyet gibi durumların gelişmesi ihmal edilmeden uzmana başvurulması gereken durumlardır.
Başarısız Kanal Tedavisinin Sebepleri Nelerdir?
Başarısız kanal tedavisi birçok farklı nedenden kaynaklı olabilmektedir. Ancak bazı durumlarda da belirli faktörler ön plana çıkmaktadır. Bu faktörlerden biri, kök kanal yapısından kaynaklanan anatomik karmaşıklıktır. Diş köklerinin standart olmayan, ince ve eğimli kanallara sahip olması bakterilerin temizlenmesini güçleştirebilir. Bu da tedavinin eksik yapılmasına, sonucunda da enfeksiyon riskinin artmasına neden olur.
Başarısızlığa neden olabilecek bir diğer etken de geçici dolgu işlemi uygulanmış olsa bile dişin yeterince korunmamasıdır. Ya da geçici dolgunun kalıcı dolgu ile değiştirilmemesidir. Geçici dolgular uzun süre dayanıklı olmadığından bakteriler diş içine kolaylıkla nüfuz edebilmektedir.
Bunun yanı sıra kanal dolgu maddesi kök ucuna tam olarak ulaşmamışsa ya da taşkın dolgu yapılmışsa bu da bakterilerin üremesine neden olur. Tüm etkenler sonucunda da tedavi edilen dişin enfekte olması beklenen bir durumdur.
Aynı zamanda, kök kanal tedavisi sonrasında ağız bakım hijyenine dikkat edilmemesi, sterilizasyonun yeterince yapılmaması ya da kanal içerisinde bakterilerin kalması gibi durumlar da tedavinin başarısız olmasına neden olan etkenlerin başında gelir.
Hastanın tedavi sonrasında ağız hijyenine dikkat etmemesi de tedavinin başarısız olmasında etkilidir. Ayrıca tedavi edilen diş üzerine yük bindiren diş sıkma, gıcırdatma gibi alışkanlıklar ya da zayıflayan bağışıklık sistemi de enfeksiyonun tekrar etmesine ve tedavinin başarısız olmasına neden olur.
Tüm bu sayılan nedenlerle birlikte tedavi sonrasında dişin düzenli takibinin yapılması gerekir.
Başarısız Kanal Tedavisi Nasıl Tedavi Edilir?
Endodonti tedavisi sonrasında gündeme gelen başarısız kanal tedavisi fark edildiğinde uygulanabilecek farklı tedavi seçenekleri bulunmaktadır. Bu gibi bir durumun varlığında öncelikli olarak yapılması gereken diş hekimi tarafından enfeksiyonun detaylı bir şekilde değerlendirilmesidir. Değerlendirme sonrasında uygun olan yöntem seçilerek tedaviye başlanabilir.
Başarısız kanal tedavisi sonrasında uygulanabilecek tedavi seçeneklerinden biri yeniden kanal tedavisi uygulamasıdır. Bu tedavide öncelikli olarak eski dolgu malzemeleri temizlenir ve kanal sistemi yeniden dezenfekte edilir. Enfeksiyonun tamamen temizlenmesi sonrasında yeniden kanal tedavisi uygulanır. Bu yöntem, başarılı sonuç alınabilen bir yöntemdir ve genelde de dişin kurtarılmasına yardımcı olmaktadır.
Enfeksiyonun çok ileri aşamalara ulaştığı durumlarda, kanal içerisine girmenin mümkün olmadığı durumlarda ya da dişte çatlak ya da kırık oluşmuşsa yeniden kanal tedavisi yeterli olmayabilir. Böyle bir durumun varlığında ise apikal rezeksiyon denilen cerrahi yöntem uygulanabilir.
Dişi kurtarmanın mümkün olmadığı durumlarda ise tek seçenek dişin çekilmesidir. Diş çekimi, tedavi başarısız olduğunda ya da yeniden kanal tedavisinden sonuç alınamadığında düşünülebilir. Enfekte dişin çekilmesi de enfeksiyonun yayılmasını önler. Diş çekimi sonrasında ise boşluğu ortadan kaldırmak için implant ya da köprü gibi protetik tedavi seçeneklerine başvurmak mümkündür. Bu da dişin estetik ve fonksiyonel açıdan yeniden yapılandırılmasını sağlar.
Başarısız kanal tedavisi gibi bir durumun varlığında genel olarak ilk seçenek dişi korumaktır. Bu nedenle hastalar, tedavi sonrası ağız bakım uygulamalarına dikkat etmeli, başarısızlık belirtileri hakkında bilinçli olmalıdır.
